৭১ বছৰ আগতে আৰম্ভ হোৱা ভাৰতৰত্নৰ পৰম্পৰা, পঢ়ক কেতিয়া আৰু কিয় এই সন্মান দিয়া হয়। - The tradition of Bharat Ratna

ভাৰতৰত্ন ভাৰতৰ সৰ্বোচ্চ অসামৰিক সন্মান। ১৯৫৪ চনৰ ২ জানুৱাৰীত আৰম্ভ কৰা হৈছিল। এই সন্মানৰ প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল দেশৰ প্ৰথম ৰাষ্ট্ৰপতি ড° ৰাজেন্দ্ৰ প্ৰসাদে। প্ৰথম ভাৰত ৰত্ন দেশৰ প্ৰথম গৱৰ্ণৰ জেনেৰেল চক্ৰৱৰ্তী ৰাজগোপালাচাৰী (চি. ৰাজগোপালাচাৰী), প্ৰাক্তন ৰাষ্ট্ৰপতি ড° সৰ্বেপল্লী ৰাধাকৃষ্ণন আৰু মহান বিজ্ঞানী ড° চন্দ্ৰশেখৰ ভেংকটা ৰমনক প্ৰদান কৰা হয়।

সমাজসেৱা, শিল্প, বিজ্ঞান, সাহিত্য, ক্ৰীড়া আদি ক্ষেত্ৰত অসাধাৰণ অৱদান আগবঢ়োৱা ব্যক্তিসকলক ভাৰতৰত্ন দিয়া হয়। এই সন্মান সাধাৰণতে গণৰাজ্য দিৱসত প্ৰদান কৰা হয়। সন্মানীয় ব্যক্তিজনক চৰকাৰৰ পৰা বিশেষ পদক আৰু প্ৰমাণ পত্ৰ প্ৰদান কৰা হয়। ইয়াৰ উপৰিও যাতায়ত, থকা-খোৱা আৰু নিৰাপত্তা আদি বহুতো সুবিধাও তেওঁলোকক প্ৰদান কৰা হয়। এই লেখাটোত ইয়াৰ লগত জড়িত কিছুমান আমোদজনক কথা জনাওক।

ভাৰতৰত্ন কিয় আৰম্ভ কৰা হৈছিল?

স্বাধীন ভাৰতৰ সৃষ্টিৰ পাছত দেশবাসীৰ মাজত এক নতুন আশা জাগি উঠিল। দেশৰ উন্নয়নত অৰিহণা যোগোৱা মহান ব্যক্তিসকলক সন্মান জনোৱাৰ বাবে এনে সন্মানৰ প্ৰয়োজনীয়তা অনুভৱ কৰা হৈছিল যিটো দেশৰ সৰ্বোচ্চ অসামৰিক সন্মান হ’ব। এই প্ৰয়োজন পূৰণৰ বাবে ভাৰত ৰত্ন বঁটা স্থাপন কৰা হৈছিল।

ভাৰতৰত্ন কাক দিয়া হয়?

ভাৰত ৰত্ন বঁটা এনে ব্যক্তিক প্ৰদান কৰা হয় যিসকলে:

 কলা: সংগীত, চিত্ৰকলা, নৃত্য আদিৰ ক্ষেত্ৰত বিশেষ অৱদান আগবঢ়াইছে।
 সাহিত্যঃ সাহিত্যৰ ক্ষেত্ৰত অনন্য ৰচনা সৃষ্টি কৰিব লাগিব।
 বিজ্ঞানঃ বিজ্ঞানৰ ক্ষেত্ৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ আৱিষ্কাৰ কৰিছে।
 জনসেৱাঃ দেশৰ সেৱাত নিজৰ জীৱন উৎসৰ্গা কৰিছে।
 ক্ৰীড়াঃ ক্ৰীড়াৰ ক্ষেত্ৰত অসাধাৰণ কৃতিত্ব অৰ্জন কৰিছে।

ভাৰত ৰত্ন বঁটাৰ বৈশিষ্ট্য

 সৰ্বোচ্চ সন্মানঃ ভাৰতৰত্ন ভাৰতৰ সৰ্বোচ্চ অসামৰিক সন্মান।
 সীমাহীন সংখ্যাঃ এই সন্মান দিয়াৰ কোনো সীমা নাই।
 মৰণোত্তৰ: এই সন্মান মৰণোত্তৰেও দিব পাৰি।
 অন্যান্য বঁটাতকৈ উচ্চ: ভাৰত ৰত্নক পদ্ম বিভূষণ, পদ্মভূষণ আৰু পদ্মশ্ৰী আদি অন্যান্য বঁটাতকৈ শ্ৰেষ্ঠ বুলি গণ্য কৰা হয়।

এই সন্মান কেতিয়া দিয়া হয়?

১৯৫৪ চনত আৰম্ভ হোৱা ভাৰত ৰত্ন বঁটা প্ৰথম অৱস্থাত কেৱল জীৱিত ব্যক্তিকহে দিয়া হৈছিল। পিছলৈ ১৯৫৫ চনত নিয়ম সলনি কৰা হয় আৰু এই সন্মান মৰণোত্তৰভাৱেও দিবলৈ আৰম্ভ হয়। যেতিয়া কোনো ব্যক্তিক ভাৰতৰত্ন প্ৰদান কৰা হয় তেতিয়া ইয়াৰ আনুষ্ঠানিক ঘোষণা ভাৰতৰ গেজেটত প্ৰকাশ পায়।

এই সন্মানীয় বঁটা সাধাৰণতে গণৰাজ্য দিৱসত দিয়া হয়। এই পৰ্যন্ত ৫৩ জন লোকক এই সৰ্বোচ্চ অসামৰিক সন্মান প্ৰদান কৰা হৈছে। ইয়াৰ ভিতৰত আছে নেলছন মেণ্ডেলা আৰু আব্দুল গাফ্ফৰ খান নামৰ দুজন বিদেশী। ভাৰত চৰকাৰৰ নিয়ম অনুসৰি যিকোনো বছৰতে সৰ্বাধিক তিনিজন ব্যক্তিক ভাৰতৰত্ন প্ৰদান কৰিব পাৰিব।